← กลับเมนูหลัก

คู่มือ Electropolishing อลูมิเนียม

การเตรียมผิว หน้าต่างกระแส/อุณหภูมิ การจัดวางชิ้นงาน สูตรและการดูแลบ่อกัดเงา และวิธีคุมให้เงาเรียบเสมอ

ค่าเริ่มต้นที่แนะนำ

ค่าด้านล่างเป็นแนวทางเริ่มต้นสำหรับอะลูมิเนียมทั่วไป ปรับตามเกรดผิว รูปร่างชิ้นงาน และมาตรฐานที่ต้องการ เริ่มจากค่ากลางและปรับทีละตัวเพื่อดูผล

พารามิเตอร์ ช่วงตั้งต้น หมายเหตุ
อุณหภูมิบ่อกัดเงา 60-80 °C คงที่เพื่อลดริ้วเงาไม่สม่ำเสมอ
ความหนาแน่นกระแส 10–30 A/dm² ต่ำเกินไป → เงาไม่ขึ้น / สูงเกินไป → ผิวไหม้
เวลา 1–5 นาที พอให้ผิวเรียบและเงาโดยไม่ไหม้ขอบ
การกวนและการกรอง ไหลเวียนต่อเนื่อง กรองละเอียด ให้ผิวเงาสม่ำเสมอและลดคราบ
อัตราส่วนแคโทดต่อแอโนด 1:1 ถึง 2:1 ให้กระแสกระจายสม่ำเสมอ

การเตรียมผิวก่อนกัดเงา

ความสะอาดของผิวและการขจัดชั้นออกไซด์ส่งผลต่อความเงาและความสม่ำเสมอโดยตรง เริ่มจากล้างคราบน้ำมันและไขมันด้วยน้ำยาด่างหรือทำความสะอาดด้วยคลื่นเสียงความถี่สูง แล้วล้างออกด้วยน้ำสะอาดต่อด้วยการลอกชั้นออกไซด์แบบอ่อนเพื่อกำจัดคราบและผิวด้าน จากนั้นล้างน้ำออกจากผิวให้หมด

กำจัดคราบดำหลังการกัดบนผิวอลูมิเนียมโดยใช้น้ำยาที่ไม่ใช้กรดดินประสิว เลือกชนิดน้ำยาให้เหมาะกับชนิดอลูมิเนียมและลักษณะงาน เช่น หากชิ้นงานมีรอยตัดหรือมีคราบสี ควรเพิ่มระยะเวลาในขั้นตอนเตรียมผิวให้พอเหมาะ และลดช่วงรอระหว่างแต่ละขั้นตอนให้สั้นที่สุดเพื่อป้องกันคราบตกค้างบนผิวงาน

ตรวจสภาพผิวด้วยแสงส่องเฉียงมุมต่ำก่อนนำชิ้นงานลงบ่อกัดเงา ให้แน่ใจว่าผิวสะอาด ปราศจากคราบน้ำมัน และไม่มีคราบน้ำเกาะผิว

หน้าต่างกระบวนการ

หน้าต่างกระบวนการคือช่วงอุณหภูมิ กระแส และเวลา ที่ให้เงาเรียบสม่ำเสมอโดยไม่เกิดไหม้ขอบหรือผิวด้าน เริ่มจากค่ากลาง แล้วขยับทีละตัวและบันทึกผล

เงื่อนไข ต่ำ กลาง สูง สังเกตการณ์
อุณหภูมิ ต่ำกว่าค่ากลางเล็กน้อย ค่ากลางที่คงที่ สูงกว่าค่ากลางเล็กน้อย อุณหภูมิสูงไปเพิ่มโอกาสไหม้ขอบ
ความหนาแน่นกระแส ให้เงาช้า เงาสม่ำเสมอ เสี่ยงไหม้ขอบและริ้ว เฝ้าดูโซนมุมและขอบชิ้นงาน
เวลา ยังไม่เรียบ เรียบและเงา ผิวเริ่มด้านหรือเกิดคราบ ตั้งเวลาเท่ากันทั้งชุดทดสอบ

ควบคุมให้ผิวอลูมิเนียมเรียบเนียนและเงาสม่ำเสมอ ลดรอยจากการกลึง การเจียร หรือการกัดด้วยกรด โดยทำงานในสารละลายกรด ใช้ไฟฟ้ากระแสตรง และกำหนดอุณหภูมิกับเวลาให้เหมาะสม

การจัดวาง

จัดชิ้นงานให้หันด้านสำคัญรับการไหลของกระแสเท่าๆ กัน ลดจุดบอดและเงาไม่สม่ำเสมอ ระยะขั้วให้เหมาะกับรูปทรง ไม่ชิดเกินไปเพื่อหลีกเลี่ยงการไหม้ขอบและไม่ห่างเกินไปจนไม่เงา ใช้แผ่นบังจุดที่กระแสสูงช่วยป้องกันผิวเสีย

วางชิ้นงานในแนวตั้งเพื่อช่วยให้ฟองก๊าซลอยออกจากผิวได้ง่าย ผิวจึงเงาสม่ำเสมอ จุดคีบต้องสะอาด แข็งแรง ตรวจสอบด้วยว่ามีซอกหรือรูเยอะ เพื่อเช็คกระแสไฟเกินหรือน้อยไป

การดูแลบ่อกัดเงาและคุณภาพ

การกัดเงาอะลูมิเนียม เป็นกระบวนการที่ทำให้อะลูมิเนียมมีพื้นผิวที่เงาและเรียบลื่นคล้ายกระจก โดยใช้สารเคมีกัดกรดเพื่อขจัดชั้นผิวที่ไม่เรียบออกไป

การกัดเงาอะลูมิเนียมต้องอาศัยการควบคุมกระบวนการอย่างพิถีพิถัน เริ่มจากการติดตามปริมาณโลหะและส่วนประกอบในอ่าง แล้วเติมสารเคมีให้เหมาะสมกับปริมาณไฟฟ้าที่ใช้ ควบคุมคุณภาพน้ำล้างให้คงที่และไหลย้อนกลับเพื่อลดคราบสะสมในอ่าง ต้องกรองสิ่งสกปรกอย่างต่อเนื่องและทำความสะอาดถุงแอโนดตามรอบ การควบคุมปัจจัยเหล่านี้จะช่วยให้ได้ชิ้นงานที่เงางามและมีคุณภาพสม่ำเสมอ

ตารางปัญหาพบเจอบ่อย

อาการ สาเหตุหลัก แนวทางแก้
ไม่เงา ผิวด้าน กระแสต่ำ การกวนไม่พอ ผิวไม่สะอาด เพิ่มกระแสทีละน้อย เพิ่มการไหลเวียนและตรวจขั้นเตรียมผิว
ไหม้ขอบ กระแสสูงเฉพาะจุด ระยะขั้วแคบ การบังไม่พอ เพิ่มระยะขั้ว ใช้หรือแผ่นบัง และปรับจิ๊กให้กระแสกระจาย
ชิ้นงานเป็นรู ฟองหรืออนุภาคปนเปื้อน น้ำล้างสกปรก สารลดแรงตึงผิวไม่พอ ปรับการกวนและกรอง เติมสารช่วยเปียก ตรวจและรีเฟรชน้ำล้าง
ริ้วเงาไม่สม่ำเสมอ อุณหภูมิไม่นิ่ง กระแสแปรปรวน การจัดวางไม่สมดุล คุมอุณหภูมิให้คงที่ ปรับแหล่งจ่ายไฟ และทบทวนการจัดวาง
คราบหลังล้างและเก็บ น้ำกระด้าง คราบสารค้างผิว ไม่มีการปกป้องหลังงาน ใช้ระบบน้ำคุณภาพดี เพิ่มขั้นล้างและอบแห้งเร็ว ใช้น้ำยาปกป้องผิวที่เหมาะสม