ค่าเริ่มต้นที่แนะนำ
ใช้เป็นกรอบตั้งต้น—ตรวจสอบกับสเปกน้ำยา/ผู้ผลิตของคุณ และปรับครั้งละตัวบนชิ้นงานจริง
| พารามิเตอร์ | ช่วงตั้งต้น | หมายเหตุ |
|---|---|---|
| ชิ้นงาน | เหล็ก / ทองแดง | เหล็กมักต้องมีชั้นรองพื้น (strike) เพื่อยึดเกาะ |
| ชั้นรองพื้น | Copper strike บางๆ บนเหล็ก (หรือชั้น barrier ที่เหมาะสม) | ช่วยยึดเกาะและลดสนิมย้อน |
| อุณหภูมิอ่างทองเหลือง | อุ่น–อุ่นจัด (ตามสเปกผู้ผลิต) | อุณหภูมิคงที่ลดโทนเพี้ยน/ไหม้ขอบ |
| ความหนาแน่นกระแส | ค่ากลางของสเปก | รันขึ้นไฟแบบ ramp เพื่อลดไหม้ขอบ |
| การกวน/การไหล | กวนอ่อนสม่ำเสมอ | ช่วยโทนเสมอและลดพิตติ้ง |
| แอโนด | ทองแดง:สังกะสี ตามสัดส่วนอัลลอยเป้าหมาย | ใช้ถุงผ้า/แยกแอโนดเพื่อคุมองค์ประกอบ |
| การล้าง | DI ไหลทวน 2–3 ขั้น | ลดคราบเกลือ/คราบรุ้งและปนเปื้อนข้ามขั้น |
หมายเหตุความปลอดภัย: ปฏิบัติตามคู่มือผู้ผลิตอย่างเคร่งครัด โดยเฉพาะสารอันตราย ใช้อุปกรณ์ป้องกันและระบบระบายอากาศที่เหมาะสม
การเตรียมผิวก่อนชุบ
- ล้างไขมัน (ด่าง/อัลตร้าโซนิก) → ล้างน้ำหลายขั้นคุณภาพดี
- กำจัดออกไซด์/สนิมอย่างอ่อนโยน → ล้าง DI เข้ม
- Activate ให้ผิว reactive ทันที ก่อนเข้า strike/ทองเหลือง
- สำหรับทองแดงฐาน: พิจารณาชั้น barrier (เช่น นิกเกิลบาง) หากต้องการคุมสี/การแพร่
หน้าต่างกระบวนการ
| ตัวแปร | ต่ำ | กลาง | สูง | สังเกตการณ์ |
|---|---|---|---|---|
| กระแส (A/dm²) | ต่ำ | ค่ากลาง | สูง | ต่ำ → สีหม่น/ช้า; สูง → ไหม้ขอบ/หยาบ/โทนเพี้ยน |
| อุณหภูมิ | ต่ำ | คงที่กลาง | สูง | ต่ำ → ยึดเกาะ/สีไม่เต็ม; สูง → พิตติ้ง/ฟอง/โทนเหลื่อม |
| การกวน/การไหล | ไม่มี | อ่อน | แรง | อ่อน → โทนไม่เสมอ; แรง → ริ้ว/คราบทางน้ำ |
| องค์ประกอบ Cu:Zn | Zn สูงเกิน | ตามเป้า | Cu สูงเกิน | Zn มาก → สีออกเขียวหม่น; Cu มาก → ออกแดง/ทองแดง |
ทดสอบ Hull cell/แผ่นทดสอบเพื่อจูนหน้าต่างจริงของคุณ และบันทึกสแตนดาร์ดรับ–ไม่รับ
การจัดวาง
แขวนให้ระบายน้ำ/ก๊าซได้ดี ลดเงาบัง (shadow) ระยะห่างชิ้นงานสม่ำเสมอ จุดคีบสะอาดและมั่นคง
คุมระยะ anode–cathode ให้สม่ำเสมอ ใช้ถุงแอโนดลดตะกอนแขวนลอย และแยกโซนแอโนด Cu/Zn เพื่อคุมอัลลอย
สำหรับ barrel: เติมชิ้นงาน/มีเดียให้เหมาะสม คุมรอบหมุนและกระแสเฉลี่ยต่อพื้นที่
การดูแลบ่อและคุณภาพ
- ติดตามองค์ประกอบโลหะและสารเติมแต่งตามคู่มือผู้ผลิต เติมตามแอมแปร์อาวร์/drag-out
- กรองต่อเนื่อง–กำจัดตะกอน กำหนดรอบรีเฟรช/ถ่ายบางส่วนเพื่อลดสิ่งปน
- ล้างแบบไหลทวนด้วย DI/RO และทำให้แห้งเร็วเพื่อลดคราบ/คราบรุ้ง
- QC: สี/โทน (L*a*b*), ความเงา, การยึดเกาะ (tape bend), พิตติ้ง, ความทนหมอง/ซัลไฟด์, salt/humidity ตามมาตรฐานลูกค้า
ตารางปัญหาพบเจอบ่อย
| อาการ | สาเหตุหลัก | แนวทางแก้ |
|---|---|---|
| ลอก/ยึดเกาะไม่ดี (โดยเฉพาะเหล็ก) | ผิวไม่สะอาด เวลาข้ามขั้นนาน ไม่มีชั้น strike หรือ strike บาง/ปนเปื้อน | ทำความสะอาด–Activate ใหม่ ลดเวลาระหว่างขั้น เพิ่ม/ปรับ strike ให้เหมาะสม |
| โทนออกแดง/ออกเขียว | องค์ประกอบ Cu:Zn เพี้ยน อุณหภูมิ/กระแสไม่สมดุล | ปรับสัดส่วนแอโนด/ส่วนผสม จูนอุณหภูมิ–กระแสสู่ค่ากลาง |
| พิตติ้ง/รูเข็ม | อากาศ/สิ่งแขวนลอย สบู่/น้ำมันปน ล้างไม่พอ | เพิ่มการกวนที่เหมาะสม กรองต่อเนื่อง เพิ่มขั้นล้างและพักระบายน้ำ |
| ไหม้ขอบ/หยาบบริเวณ LAC (มุม/สัน) | กระแสเกิน/ขึ้นไฟเร็วเกิน ระยะ anode–cathode ใกล้ | ใช้ ramp current/ลดกระแสเฉพาะต้น ลดระยะกระแสพีค เพิ่มระยะห่าง/หน้ากาก |
| เป็นปื้น/เงาไม่เสมอ | การกวนไม่ทั่ว เงาบังจากฟิกซ์เจอร์ DRAG-IN จากขั้นก่อน | ปรับการไหล/กวน จัดวางใหม่ เพิ่มเวลาล้าง/เปลี่ยนน้ำ |
| สีเปลี่ยนเร็ว/หมองไว | องค์ประกอบอัลลอยไม่เหมาะ ไม่มีทรีตเมนต์กันหมอง | จูนองค์ประกอบสู่โทนเป้าหมาย และเคลือบ Anti-tarnish/ท็อปโค้ท |
ลิงก์ที่เกี่ยวข้องกับบทความนี้
คู่มือเลือกสารกันหมอง (Anti-tarnish)
นิกเกิลบนเหล็กต้องรองพื้นทองแดงไหม? (Barrier idea)
ชุบลอก/ลอกไม่หมด: สาเหตุ & วิธีแก้