NickelTroubleshoot
ปัญหาการชุบนิกเกิล & วิธีแก้
อาการยอดฮิต: เงาไม่มา ฝ้า/ขาว ยึดติดไม่ดี พิตติ้ง ฯลฯ
อ่านต่อ →บทความแนะนำ
เริ่มจาก 3 บทความหลัก แล้วลงลึกด้วยบทความเสริม
การวินิจฉัยอย่างรวดเร็ว
| อาการ | ถามตัวเอง | แก้ด่วน |
|---|---|---|
| ด้าน/เงาไม่มา | ไบรท์เทนเนอร์/แคร์ริเออร์ขาด? อุณหภูมิต่ำ? pH หลุด? | เติมตาม Ah + ยก T เล็กน้อย + รีเช็ก pH/บอริก |
| ฝ้า/หมอก | โลหะปน/อินทรีย์ปน? การกวน/อากาศแรง? | คาร์บอนทรีต + ดีโฟม + ปรับการกวน |
| พิตติ้ง/รูเข็ม | ดีบับเบิลดีไหม? Wetting agent พอ? | ลดฟอง/เพิ่ม wetting + เพิ่มเวลาล้าง |
| ยึดเกาะไม่ดี/ลอก | Pretreat ถึง? Drag-in? ใช้ Cu strike ไหม? | รีเซ็ต Pretreat + เพิ่ม Cu strike + ล้าง DI 2–3 ขั้น |
| เบิร์น/ขาวที่มุม | CD สูงไป? คลิป/ทิศทางกระแส? | ลด CD/เพิ่มกวน/ปรับฟิกซ์เจอร์ |
หลังแก้ด่วน ให้กลับมาปรับด้วย Hull Cell + บันทึกแนวโน้มทุกกะ
การควบคุมน้ำยาชุบนิกเกิล (สูตรกึ่งเงา/เงา)
ใช้เป็นค่าเริ่มต้น—ยึดสเปกผู้ผลิตเคมีเป็นหลัก
| ตัวแปร | ช่วงทั่วไป | อาการเมื่อหลุดช่วง | วิธีคุม |
|---|---|---|---|
| Ni²⁺ | ~240–320 g/L (ตามสูตร) | ต่ำ: ด้าน/เงาน้อย, สูง: ตะกอน/รอยไหล | ไตเตรต/ปรับความเข้มข้นตามผลิตจริง |
| H₃BO₃ (บอริก) | ~30–45 g/L | ต่ำ: pH คาย/ฝ้า, สูง: ตกผลึก | เติมตามสเปก + กวนให้ละลายดี |
| Cl⁻ | ~40–60 mg/L (สูตรที่ใช้ Cl⁻) | ต่ำ: แอโนดพาส, สูง: เบิร์น/รอยไหล | เช็กไอออน/เปลี่ยนแอโนดถุงกรอง |
| pH | ~3.8–4.5 | ต่ำ: เบิร์น/เปราะ, สูง: ฝ้า/ด้าน | ปรับกรด/ด่างทีละน้อย, ตรวจทุกกะ |
| อุณหภูมิ (°C) | ~50–60°C | ต่ำ: ด้าน/ช้า, สูง: ฟอง/พิตติ้ง | ควบคุมแกว่งไม่เกิน ±1–2°C |
| ไบรท์/แคร์ริเออร์ | ตาม Ah/ผู้ผลิต | ขาด: ด้าน/หยาบ; เกิน: เปราะ/หม่น | Hull Cell + เติมตามตาราง Ah |
| Wetting agent | ตามสเปก | ขาด: รูเข็ม; เกิน: ฟอง/คราบ | เติมพอดี + คุมการกวน/อากาศ |
| โลหะ/อินทรีย์ปน | ต่ำสุดเท่าที่ทำได้ | ฝ้า/พิตติ้ง/เงาหาย | ดัมมี่ Low CD + คาร์บอนทรีต + กรอง 5–10 µm |
แนวคิด: “ตั้งค่าคงที่ → เติมตาม Ah → รีเฟรชตามผลผลิต → บันทึกแนวโน้ม”
ข้อผิดพลาดในการเตรียมพื้นผิวเบื้องต้นที่แฝงตัวเป็นปัญหาในน้ำยา
- การล้างไขมันไม่เพียงพอ/อัลคาไลน์คลีนไม่ถึง → ยึดเกาะไม่ดี/คราบฝัง
- การจุ่มกรดนานเกินไป/การเกิดหลุมเล็กๆ บนผิวโลหะ → พิตติ้ง/ลอก
- Water-break ไม่ผ่าน → ฟิล์มไม่ต่อเนื่อง
- ชุบบนเหล็กโดยไม่ทำ Cu strike เมื่อควรทำ → ยึดเกาะตก (อ่านต่อ)
เกณฑ์ผ่าน: Water-break-free + Crosshatch/เทป ผ่านก่อนเข้าบ่อนิกเกิล
CD Map & รูปร่างชิ้นงาน
- Low CD (ร่อง/รู): มักด้าน/บาง → เพิ่มการกวน ปรับฟิกซ์เจอร์ให้รับกระแส
- High CD (มุม/สัน): เสี่ยงเบิร์น/ขาว → ลด CD/เพิ่มระยะขั้ว/ใช้หน้ากาก
- ตรวจความหนาแบบหลายจุด (XRF) Low–Mid–High แล้วปรับสมดุล
ดูแลบ่อ & แผนคุมคุณภาพ
- กรองต่อเนื่อง 5–10 µm + ดูดก้นบ่อรายสัปดาห์
- บันทึก pH/อุณหภูมิ/ความเข้มข้น/ไบรท์ฯ ทุกกะ พร้อมกราฟแนวโน้ม
- Hull Cell 1–2 แผ่นต่อกะ + ตารางเติมตาม Ah
- ทดสอบความหนา/การยึดเกาะ/ความเค้น (ดัดงอ/โค้ง)
- หากชุบทับ/ซีลต่อ: ทำ Salt Spray ตามสเปกสินค้า
ตารางปัญหาพบบ่อย (Nickel)
| อาการ | สาเหตุราก | แนวทางแก้ |
|---|---|---|
| ด้าน/เงาไม่มา | ไบรท์ฯ/แคร์ริเออร์ต่ำ, T ต่ำ, pH หลุด | เติมตาม Ah, เพิ่ม T, ปรับ pH/บอริก |
| ฝ้า/หมอก | อินทรีย์ปน/โลหะปน, กวน/อากาศแรง | คาร์บอนทรีต + ดีโฟม + ปรับการกวน |
| พิตติ้ง/รูเข็ม | ฟอง/เปียกไม่พอ, ล้างไม่สะอาด | เพิ่ม wetting, ลดฟอง, เพิ่มเวลาล้าง/ดีบับเบิล |
| เบิร์น/ขาวที่มุม | CD สูง, ระยะขั้วใกล้, หน้ากากไม่พอ | ลด CD/เพิ่มระยะ/ใช้หน้ากาก/เพิ่มกวน |
| ยึดเกาะไม่ดี/ลอก | Pretreat ไม่ถึง, Drag-in, ไม่มี Cu strike บนเหล็ก | รีเซ็ต Pretreat, ล้าง DI 2–3 ขั้น, ใช้ Cu strike |
| รอยไหล/สโตกกี้ | Drainage แย่, ยกเร็ว, ความหนืดสูง | จัดมุม/ส่ายเบา/เพิ่มเวลาหยด/ปรับของแข็ง |
ลิงก์ที่เกี่ยวข้อง
Nickel Troubleshooting (รวมเคส)
นิกเกิลบนเหล็กต้องรองพื้นทองแดงไหม?