ภาพรวมกระบวนการ
สีดำโครม 3 คือการสร้างฟิล์มโครเมทสีดำบนผิวซิงค์หลังชุบด้วยสารที่มี โครเมียมไตรวาเลนต์ (Cr3+) ให้ผิว ดำสนิท เงา สม่ำเสมอ พร้อมเพิ่มความทนทานต่อการกัดกร่อนและเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมกว่า Cr6+.
จุดเด่นของ BZ 471
ครอบคลุมความทน สนิมขาว ความสวยงาม และความปลอดภัย
ดำสนิท เงา สม่ำเสมอ
ยกระดับภาพลักษณ์งานยานยนต์ ฮาร์ดแวร์ และอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์
ต้านทานสนิมขาว
โดยทั่วไปถังกลิ้ง ~48–72 ชม., ถังแขวน ~72–96 ชม.*
เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม
Cr3+ สอดคล้อง RoHS/REACH ปลอดภัยกว่า Cr6+
ยึดเกาะโค้ทต่อดี
เหมาะเป็นรองพื้นสำหรับสีหรือซีลเลอร์ (Seal 76)
ใช้ได้กับหลายระบบซิงค์
ซิงค์กรด/ด่าง และระบบไม่ใช้ไซยาไนด์
ปรับเฉดด้วยเวลา
ระยะเวลาจุ่มและการซีลมีผลต่อระดับเข้มของสี
*ขึ้นกับความหนาซิงค์ สภาพผิว การล้าง และการอบแห้ง/ซีล
ส่วนที่ 1: หลักการ & ประโยชน์
ฟิล์มโครเมทสีดำเกิดจากปฏิกิริยา Cr3+ กับผิวซิงค์ สร้างชั้น Chromium Oxide ดำบาง ๆ ที่เพิ่มการทนกัดกร่อนพร้อมผิวเงาสวยงาม.
- ป้องกันการเกิดสนิมขาว/แดง เมื่อควบคุมพารามิเตอร์ถูกต้อง
- ผิวดำพรีเมียม สม่ำเสมอ เหมาะงานโชว์ผิว
- ลดความเสี่ยงด้านสิ่งแวดล้อม/สุขภาพเมื่อเทียบ Cr6+
- เพิ่มการยึดเกาะของสีหรือซีลเลอร์ในขั้นถัดไป
ส่วนที่ 2: วิธีการใช้ (หลังชุบซิงค์)
- ชิ้นงานชุบซิงค์เรียบร้อย (แนะนำความหนา ≥ 8 ไมครอน)
- ล้างน้ำสะอาด
- จุ่มกรดไนตริกเข้มข้น 0.25–0.5% v/v เพื่อเปิดผิว
- ล้างน้ำสะอาด
- จุ่ม BZ 471 ตามเวลาที่กำหนด
- ล้างน้ำสะอาด
- จุ่มน้ำร้อนสะอาด 70–80 °C นาน ~30 วินาที
- จุ่มซีลเลอร์ Seal 76 ~30 วินาที
- เป่าหรืออบให้แห้ง
ส่วนที่ 3: ช่วงใช้งาน & การควบคุม
ช่วงการใช้ (Working Range) และค่าที่เหมาะสม
| พารามิเตอร์ | ช่วงการใช้ | ค่าที่เหมาะสม | หน่วย |
|---|---|---|---|
| BZ 471 (ความเข้มข้น) | 80–150 | 100 | ซีซี/ลิตร |
| pH | 1.8–2.2 | 2.0 | - |
| เวลาในการจุ่ม | 40–80 | 60 | วินาที |
ซีลเลอร์ (Seal 76)
| การใช้งาน | ช่วงการใช้ | ค่าที่เหมาะสม | หน่วย |
|---|---|---|---|
| Seal 76 (ถังแขวน) | 50–150 | 100 | ซีซี/ลิตร |
| Seal 76 (ถังกลิ้ง) | 50–250 | 150 | ซีซี/ลิตร |
| เวลาในการจุ่ม | — | 30 | วินาที |
การควบคุมอ่าง
- ควบคุม pH ให้อยู่ระหว่าง 1.8–2.2 ปรับด้วยกรดไนตริกเข้มข้น 50%
- ล้างระหว่างขั้นตอนให้ดี ลดการปนเปื้อน
- ระยะจุ่มน้ำร้อนช่วยให้ฟิล์มเสถียรและลดโทนรุ้ง
การแก้ปัญหาเบื้องต้น
-
ปัญหา: สีซีดจางหรือไม่ดำสนิท
มักเกิดจากฟิล์มโครเมตบางเกินไป
สาเหตุ
- ความเข้มข้นน้ำยาต่ำ ทำให้สารออกฤทธิ์ไม่พอ
- เวลาแช่สั้นเกินไป ปฏิกิริยาไม่สมบูรณ์
- อุณหภูมิน้ำยาต่ำ ทำให้ปฏิกิริยาช้า
แนวทางแก้ไข
- เพิ่มความเข้มข้นด้วย Black Chromate 3 ตามคู่มือ
- เพิ่มเวลาแช่และสังเกตการเปลี่ยนสี
- ปรับอุณหภูมิให้อยู่ช่วงที่เหมาะสม เช่น อุณหภูมิห้อง
-
ปัญหา: ผิวเป็นรุ้งหรือมีคราบเหลือง
มักบ่งชี้การปนเปื้อนหรือสัดส่วนสารเคมีไม่สมดุล
สาเหตุ
- น้ำยาปนเปื้อนจากขั้นตอนก่อนหน้า
- สัดส่วนสารในบ่อไม่ถูกต้อง
- การล้างไม่สะอาด มีด่างหรือคลอไรด์ตกค้าง
แนวทางแก้ไข
- ตรวจและกำจัดการปนเปื้อน ถ่ายบ่อและผสมใหม่เมื่อจำเป็น
- วิเคราะห์ความเข้มข้นแล้วปรับให้ตรงสเปก
- เพิ่มขั้นล้างและใช้น้ำไหลเวียนลด carry-over
-
ปัญหา: เกิดรอยไหม้หรือรอยด่างดำ
บ่งชี้ว่าปฏิกิริยาเร็วหรือรุนแรงเกินไป
สาเหตุ
- อุณหภูมิน้ำยาสูงเกินไป
- เวลาแช่นานเกินไป ฟิล์มหนาเกินและอาจแตก
แนวทางแก้ไข
- ควบคุมอุณหภูมิให้อยู่ตามกำหนด
- ลดเวลาแช่ ปรับทีละน้อยจนได้ผลลัพธ์ที่ต้องการ
- ทดสอบกับชิ้นงานซับซ้อนด้วยช่วงเวลาสั้นก่อนผลิตจริง