ภาพรวมผลิตภัณฑ์
น้ำยากันหมองไฟฟ้า (Electro-deposition) สร้าง ชั้นฟิล์มใสและทนทาน บนผิวโลหะ เช่น ทอง เงิน ทองแดง และนิกเกิล เพื่อป้องกันการเกิดคราบหมองจากออกซิเดชัน ใช้เป็น ขั้นตอนสุดท้าย หลังการชุบ/ทำความสะอาดเครื่องประดับหรือชิ้นส่วนโลหะ
หลักการ: จุ่มชิ้นงานลงในอ่างสูตรน้ำ แล้ว จ่ายกระแสไฟ เพื่อดึงอนุภาคสารเคลือบให้เกาะผิวอย่างสม่ำเสมอ เข้าถึงซอกมุมได้ดี ฟิล์มมีความยืดหยุ่น คงสีเดิม และช่วยไล่น้ำให้แห้งเร็ว
รุ่น BU-20 เหมาะกับงานชุบ เงิน/ทอง/นิกเกิล/ทองแดง/โลหะผสมทองแดง สูตรน้ำ ปลอดตะกั่ว ใช้งานง่ายในอุณหภูมิห้อง–อุ่น (20–35 °C)
จุดเด่นของ BU-20
ฟิล์มใสสม่ำเสมอด้วยไฟฟ้า ไล่น้ำ แห้งเร็ว คงสีเดิม สูตรน้ำ ปลอดตะกั่ว และควบคุมได้ด้วยโวลต์/แอมป์
ชั้นฟิล์มสม่ำเสมอ
ไฟฟ้าช่วยให้เคลือบทั่วถึงทั้งขอบและร่องลึก
คุมได้ด้วย V/A
ช่วงทำงาน 0.1–0.5 A/dm² ปรับตามชิ้นงาน
ไล่น้ำ แห้งเร็ว
ลดคราบน้ำหลังล้างขั้นสุดท้าย เพิ่มผลผลิต
คงสีเดิมของโลหะ
ฟิล์มใส ไม่เปลี่ยนโทนสี/ความเงา
สูตรน้ำ ปลอดตะกั่ว
ใช้น้ำกลั่นผสม ปลอดโลหะหนักที่ระบุ
ครอบคลุมวัสดุกว้าง
ทอง/เงิน/นิกเกิล/ทองแดง และโลหะผสมทองแดง
สเปก & หน้าต่างการทำงาน
| พารามิเตอร์ | ค่า/ช่วง | หมายเหตุ |
|---|---|---|
| BU-20 (คอนเซนเทรต) | 80–120 cc/L | ≈ 8–12% v/v |
| อุณหภูมิ | 20–35 °C | อุณหภูมิห้อง–อุ่น |
| เวลาในการจุ่ม | 30–120 s | ขึ้นกับชิ้นงาน/ความหนาฟิล์ม |
| ความหนาแน่นกระแส | 0.1–0.5 A/dm² | ตั้งตามโครงราว/พื้นที่ |
| แอโนด | แผ่นสแตนเลส | ทำความสะอาดก่อนใช้งาน |
| น้ำที่ใช้ผสม | น้ำกลั่น/DI | ลดคราบเกลือ |
ตัวอย่างการผสม
- เติมน้ำลงถัง ~50% ของปริมาตรรวม
- อุ่นน้ำให้ถึง ~35 °C และกวนสม่ำเสมอ
- ค่อย ๆ เติม BU-20 ตามอัตราส่วนที่แนะนำลงไปจนละลายดี
- เติมน้ำให้ถึงระดับปฏิบัติการ กวนจนสารละลายใสสม่ำเสมอ
ขั้วไฟฟ้า & การต่อวงจร
- แอโนด (+): ใช้แผ่นสแตนเลส และทำความสะอาดก่อนใช้งาน
- การต่อวงจร: เชื่อมต่อวงจรตามคู่มือไลน์ BU-20 เพื่อให้ได้ฟิล์มสม่ำเสมอและคุมความหนา
- การกวน: ใช้การกวนเบา ๆ หรือไหลเวียนเพื่อเสถียรภาพของฟิล์ม
- หน้าสัมผัส: ราว/ตะขอสะอาด ปราศจากออกไซด์ เพื่อความเสถียรของกระแส
ขั้นตอนการทำงาน
- เตรียมผิว: ชิ้นงานต้องผ่านการขจัดไขมันและล้างจนสะอาด
- จุ่มชิ้นงานลงในอ่าง BU-20
- จ่ายไฟให้ได้ 0.1–0.5 A/dm² เป็นเวลา 30–120 วินาที (ควบคุมให้คงที่)
- นำขึ้นและ เป่าลม/อบอุ่นให้แห้ง เพื่อผลไล่น้ำที่ดีและฟิล์มสวยสม่ำเสมอ
การปรับเติม (Replenishment)
หลัง Make-up ใหม่ ให้ใช้งานที่ 8–12% v/v (80–120 cc/L) น้ำยาจะเจือจางจากการลากออก (drag-out) — ไม่สามารถกู้กลับจาก drag-out ได้
อัตราปรับเติม: แนวทางคือ เติม BU-20 1 ลิตร ต่อพื้นที่งานที่ผ่านบ่อ ~2,000 dm² (≈ 20 m²) เพื่อคงคุณภาพฟิล์ม
ความปลอดภัย & สิ่งแวดล้อม
- สวม PPE (ถุงมือกันสารเคมี/แว่น/หน้ากากที่เหมาะสม) และทำงานในที่อากาศถ่ายเท
- ควบคุมกระแส/เวลาในช่วงที่กำหนด เพื่อป้องกันความร้อนสะสมที่ไม่จำเป็น
- จัดการน้ำทิ้ง/ตะกอนตามข้อกำหนดท้องถิ่น โดยผู้รับกำจัดที่ได้รับอนุญาต
หลักการทำงานของ BU-20
- สร้างฟิล์มบาง ๆ: การปล่อยกระแสไฟในสารละลาย BU-20 ช่วยให้สารประกอบเคลือบติดบนผิวโลหะอย่างสม่ำเสมอและควบคุมความหนาได้
- ความเสถียรของฟิล์ม: กระบวนการด้วยไฟฟ้าให้ฟิล์มที่ทนทานและเสถียรกว่าวิธีจุ่มทั่วไป
ปัญหาที่พบบ่อย & แนวทางแก้ไข
1) ฟิล์มกันหมองไม่สม่ำเสมอ
- การเตรียมผิวไม่ดี: มีคราบไขมัน/สิ่งสกปรกค้างบนชิ้นงาน
- หน้าสัมผัสไฟฟ้าไม่ดี: ราวแขวน/ตะขอมีออกไซด์ ทำให้กระแสไม่เสถียร
- การกวนไม่พอ: ไม่มีการกวน/ไหลเวียน ทำให้ความหนาฟิล์มไม่เท่ากัน
- กระแสไฟไม่คงที่: ควบคุมแรงดัน/กระแสไม่แม่น
วิธีแก้: ทำความสะอาดผิวอย่างทั่วถึง, ขัดหน้าสัมผัส, ใช้ระบบกวนที่เหมาะสม, ใช้แหล่งจ่ายไฟที่คุม V/A ได้แม่นยำ
2) ฟิล์มหลุดลอกหรือคุณภาพต่ำ
- เวลาไฟสั้นไป: ฟิล์มบาง ไม่ทน
- กระแสสูงเกิน: ฟิล์มหนาเกิน มีแนวโน้มลอก
- น้ำยาเสื่อม: เจือจางจาก drag-out ไม่ได้เติมตามอัตรา
วิธีแก้: รักษาเวลา/กระแสให้อยู่ในกรอบ, เติม BU-20 ตามอัตราเพื่อคงคุณภาพบ่อ