ภาพรวมผลิตภัณฑ์
ยาลอกนิกเกิลบนเหล็ก RS-109 (Nickel Stripper for Steel) คือสารเคมีสำหรับกำจัดชั้นชุบนิกเกิลออกจากชิ้นงานเหล็กอย่างมีประสิทธิภาพ โดยจะทำปฏิกิริยากับนิกเกิลโดยไม่ทำลายผิวเหล็กด้านล่าง 🛡️
เหมาะสำหรับการแก้งานชุบนิกเกิลที่เสีย เตรียมพื้นผิวก่อนชุบใหม่ และสายการผลิตที่ต้องการความเร็วและความสม่ำเสมอของการลอก พร้อมแนวปฏิบัติด้านความปลอดภัยและการจัดการสารไซยาไนด์อย่างเคร่งครัด
จุดเด่นของ RS-109
สรุปคุณสมบัติที่หน้างานใช้งานจริง เน้นความเร็ว ความสม่ำเสมอ และความปลอดภัยต่อผิวเหล็ก
ลอกเร็ว คุมอัตราได้
ทำงานได้ไวในช่วง 50–70 °C ปรับความเข้มข้นให้เหมาะกับความหนานิกเกิล
ปลอดภัยต่อเหล็กพื้น
ออกแบบให้ทำปฏิกิริยากับนิกเกิล โดย ไม่กัดกร่อนผิวเหล็ก เมื่อใช้อย่างถูกต้อง
สม่ำเสมอทั้งชิ้นงาน
ลอกได้ทั่วถึง ขอบ รู ร่องลึก มีสัญญาณสังเกต ผิวนิกเกิลเปลี่ยนเป็นสีดำ เมื่อพร้อมลอก
สูตรกระชับ ใช้งานง่าย
RS-109 60 g/L + โซเดียมไซยาไนด์ 120–180 g/L น้ำสะอาด เติมและควบคุมง่าย
เตรียมพร้อมชุบใหม่
มีลำดับการเตรียมผิวหลังลอก เพื่อเข้าสู่ขั้นตอน ชุบทองแดงด่างและนิกเกิล ได้ทันที
แนวทาง EHS ชัดเจน
แนบข้อควรระวังไซยาไนด์ ระบบระบายอากาศ และ PPE สำหรับการใช้งานจริง
สัดส่วนและตัวอย่างการผสม
สัดส่วนแนะนำ
| ส่วนประกอบ | ค่าแนะนำ | ช่วงใช้งาน | หน่วย |
|---|---|---|---|
| RS-109 | 60 | — | กรัม/ลิตร |
| โซเดียมไซยาไนด์ (NaCN) | 150 | 120–180 | กรัม/ลิตร |
| อุณหภูมิทำงาน | 60 | 50–70 | °C |
ตัวอย่างการผสม 100 ลิตร
| ส่วนประกอบ | ปริมาณ | หมายเหตุ |
|---|---|---|
| RS-109 | 6 กก. | ค่อย ๆ เติมและคนจนละลาย |
| โซเดียมไซยาไนด์ (NaCN) | 12 กก. | ปรับได้ในช่วง 12–18 กก. ตามความหนานิกเกิล |
| น้ำสะอาด | เติมจนครบ 100 ลิตร | ควบคุมอุณหภูมิให้คงที่ |
ขั้นตอนการลอก
กระบวนการนี้เป็นขั้นตอนสำหรับกำจัดชั้นนิกเกิลเก่าออกจากชิ้นงานเหล็ก
- ชิ้นงานสะอาด แห้ง น้ำมันต่ำ
- จุ่มในบ่อ RS-109 + โซเดียมไซยาไนด์ ตามสัดส่วนที่กำหนด ที่ 50–70 °C ประมาณ 5–10 นาที หรือจนผิวนิกเกิลเป็นสีดำทั่ว
- ยกขึ้น ล้างน้ำสะอาด
- แช่โซเดียมไซยาไนด์ 10% ประมาณ 15–60 วินาที เพื่อให้ฟิล์มดำหลุดหมด
- ล้างน้ำสะอาดอีกครั้ง เตรียมเข้าสู่กระบวนการชุบใหม่
การเตรียมชิ้นงาน: ชิ้นงานเหล็กต้องอยู่ในสภาพ สะอาด แห้ง และมีน้ำมันต่ำ ก่อนเริ่มกระบวนการ ซึ่งเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้สารเคมีทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ
การลอก: จุ่มชิ้นงานลงในบ่อที่มีสารละลาย RS-109 ผสมกับ โซเดียมไซยาไนด์ (NaCN) ตามสัดส่วนที่กำหนด โดยควบคุมอุณหภูมิที่ 50–70 °C ประมาณ 5–10 นาที หรือจนกระทั่งชั้นนิกเกิลเดิมเปลี่ยนเป็น สีดำ ทั่วทั้งชิ้น
ล้างน้ำ: ยกชิ้นงานขึ้นแล้วล้างด้วยน้ำสะอาดทันที
ล้างฟิล์มดำ: จุ่มชิ้นงานลงในสารละลาย โซเดียมไซยาไนด์ 10% เป็นเวลา 15–60 วินาที เพื่อกำจัดฟิล์มสีดำที่หลงเหลือจากการลอกออกให้หมด
ล้างน้ำครั้งสุดท้าย: ล้างชิ้นงานด้วยน้ำสะอาดอีกครั้ง ชิ้นงานก็พร้อมที่จะเข้าสู่กระบวนการชุบใหม่
ลำดับการชุบนิกเกิลใหม่บนชิ้นงานเดิม
หลังจากลอกนิกเกิลเก่าออกแล้ว ชิ้นงานต้องผ่านกระบวนการเตรียมผิวอย่างละเอียดเพื่อให้ชั้นนิกเกิลใหม่ยึดเกาะได้ดี
- ลอกนิกเกิลด้วย RS-109 ตามอัตราส่วนและเวลาแนะนำ
- ล้าง แล้วนำไปกลิ้งด้วย S-2000 ในถังกลิ้ง
- ล้างน้ำสะอาด
- ลงชุบทองแดงด่าง
- ล้างน้ำสะอาด
- จุ่มกรดอ่อน
- ลงชุบนิกเกิล
- ล้างน้ำสะอาด และจุ่มโครมิกแอซิดตามต้องการ
การลอก: ทำตามขั้นตอนการลอกนิกเกิลที่กล่าวไปข้างต้น
ล้างและกลิ้ง: ล้างชิ้นงาน แล้วนำไปกลิ้งในถังกลิ้งพร้อมกับสารเคมี S-2000 ซึ่งเป็นขั้นตอนการเตรียมผิวเชิงกล เพื่อให้ผิวเรียบเนียนขึ้น
ล้างน้ำ: ล้างชิ้นงานด้วยน้ำสะอาด
ชุบทองแดงด่าง: ชุบชิ้นงานด้วย ทองแดง ในบ่อชุบด่าง ชั้นทองแดงนี้จะทำหน้าที่เป็นชั้นรองพื้น (undercoat) ที่ช่วยเพิ่มการยึดเกาะของชั้นนิกเกิลที่จะตามมา
ล้างน้ำ: ล้างชิ้นงานทองแดงด้วยน้ำสะอาด
จุ่มกรดอ่อน: จุ่มชิ้นงานใน กรดอ่อน เพื่อกระตุ้นผิวทองแดงและเตรียมผิวให้พร้อมสำหรับการชุบขั้นต่อไป
ชุบนิกเกิล: ชุบชิ้นงานด้วยชั้น นิกเกิล ใหม่
ล้างและเคลือบป้องกัน: ล้างด้วยน้ำสะอาด แล้วจุ่มในสารละลาย โครมิกแอซิด ตามความเหมาะสม โครมิกแอซิดจะช่วยสร้างชั้นเคลือบป้องกันการกัดกร่อน (passivation layer) ให้กับนิกเกิล
สภาพการทำงานและอุปกรณ์ที่จำเป็น
สภาพการทำงาน
| พารามิเตอร์ | ค่าแนะนำ |
|---|---|
| อุณหภูมิ | 50–70 °C (ปกติ 60 °C) |
| เวลาแช่ | 5–10 นาที หรือจนฟิล์มดำทั่ว |
| การกวน | แกว่งชิ้นงานหรือกวนเบา ๆ เพื่อความสม่ำเสมอ |
อุปกรณ์ที่จำเป็น
- บ่อเคมี: บุ CSP/PVC/PE/PP ทนด่างและไซยาไนด์
- ระบบทำความร้อน/ควบคุมอุณหภูมิ: คอยล์ PTFE หรือวัสดุที่เหมาะสม
- การล้าง: น้ำสะอาดหลายขั้น และบ่อโซเดียมไซยาไนด์ 10% สำหรับล้างฟิล์มดำ
- PPE และระบบระบายอากาศ: ดูส่วนความปลอดภัย
ความปลอดภัย (EHS)
คำเตือน: ระบบนี้มีสารไซยาไนด์ ควรใช้งานโดยผู้เชี่ยวชาญในสถานที่ที่มีระบบความปลอดภัยครบถ้วน
ห้ามสัมผัสกรดกับสารละลายไซยาไนด์โดยตรง เนื่องจากอาจเกิดก๊าซพิษ HCN จัดเก็บสารเคมีในภาชนะที่เหมาะสม มีป้ายเตือน อบรมพนักงาน และเตรียมชุด PPE เช่น ถุงมือ แว่นตา หน้ากาก และฝักบัวฉุกเฉิน
กำหนดขั้นตอนฉุกเฉิน การกำจัดของเสียตามกฎหมายท้องถิ่น และตรวจสอบอากาศในพื้นที่ทำงานสม่ำเสมอ
คำอธิบายด้านความปลอดภัยและสิ่งแวดล้อม (EHS) ที่จำเป็นอย่างยิ่งสำหรับกระบวนการลอกนิกเกิลด้วยไซยาไนด์
1. ความปลอดภัยส่วนบุคคล (Personal Safety)
การใช้ไซยาไนด์เป็นอันตรายถึงชีวิตหากจัดการไม่ถูกต้อง ดังนั้นจึงต้องมีมาตรการป้องกันอย่างเคร่งครัด:
- ผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น: ระบบนี้ควรใช้งานโดย ผู้เชี่ยวชาญ ที่ได้รับการฝึกอบรมมาโดยเฉพาะเท่านั้น
- อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล (PPE): ต้องสวม ถุงมือ, แว่นตานิรภัย, และหน้ากาก ที่เหมาะสมตลอดเวลาเพื่อป้องกันการสัมผัสโดยตรงกับสารเคมี
- ฝักบัวและอ่างล้างตาฉุกเฉิน: ต้องจัดเตรียม ฝักบัวและอ่างล้างตาฉุกเฉิน ในพื้นที่ทำงานในกรณีที่เกิดอุบัติเหตุสารเคมีกระเด็นโดน
- การจัดเก็บและการจัดการ: จัดเก็บสารเคมีใน ภาชนะที่เหมาะสม ที่มีป้ายเตือนชัดเจน และ ห้ามสัมผัสกรดกับสารละลายไซยาไนด์โดยตรง เนื่องจากจะเกิด ก๊าซพิษไฮโดรเจนไซยาไนด์ (HCN) ซึ่งเป็นอันตรายร้ายแรง
2. ความปลอดภัยในพื้นที่ทำงาน (Workplace Safety)
- การระบายอากาศ: ต้องทำงานในพื้นที่ที่มี ระบบระบายอากาศที่ดี และมีการ ตรวจสอบคุณภาพอากาศ ในพื้นที่ทำงานอย่างสม่ำเสมอเพื่อตรวจจับก๊าซพิษที่อาจเกิดขึ้น
- การฝึกอบรม: พนักงานทุกคนที่เกี่ยวข้องต้องได้รับการ อบรม เกี่ยวกับขั้นตอนการทำงานที่ถูกต้องและมาตรการฉุกเฉิน
- แผนฉุกเฉิน: ต้องมี แผนปฏิบัติการฉุกเฉิน ที่ชัดเจนในกรณีที่เกิดการรั่วไหล, การสัมผัสสารเคมี, หรืออุบัติเหตุอื่น ๆ
3. การจัดการด้านสิ่งแวดล้อม (Environmental Management)
- การกำจัดของเสีย: ของเสียที่มีส่วนผสมของไซยาไนด์และโลหะหนัก ต้องได้รับการจัดการอย่างถูกต้องและปลอดภัยตาม กฎหมายท้องถิ่น
- การบำบัด: ก่อนการกำจัด จะต้อง บำบัดของเสีย เพื่อเปลี่ยนไซยาไนด์ให้เป็นสารประกอบที่ไม่เป็นพิษและกำจัดโลหะหนักที่ละลายออกมา
- การอ้างอิงเอกสาร: ควรยึดถือข้อมูลจากเอกสารความปลอดภัย (SDS) และแนวทางด้านสิ่งแวดล้อม สุขภาพ และความปลอดภัย (EHS) ของสถานประกอบการเป็นหลัก
5 ปัญหาที่พบบ่อยในการใช้งาน RS-109 และแนวทางแก้ไข
-
1. ลอกไม่หมดหรือลอกช้า
สาเหตุ:
- อุณหภูมิต่ำเกินไป: สารละลายต่ำกว่า 50–70 °C ทำให้ปฏิกิริยาช้าลง
- ความเข้มข้นสารเคมีต่ำ: ปริมาณ RS-109 และโซเดียมไซยาไนด์ไม่เพียงพอ
วิธีแก้ไข:
- ปรับอุณหภูมิให้อยู่ในช่วงเกณฑ์ 50–70 °C
- ตรวจสอบและเติมสารเคมีตามสัดส่วนที่แนะนำ
-
2. ฟิล์มสีดำไม่หลุดออกหมด
สาเหตุ:
- แช่ในโซเดียมไซยาไนด์ ไม่นานพอ: เวลา 15–60 วินาทีอาจไม่พอ
- ความเข้มข้นโซเดียมไซยาไนด์ ต่ำกว่า 10%
วิธีแก้ไข:
- เพิ่มเวลาแช่ในบ่อโซเดียมไซยาไนด์ตามความเหมาะสม
- ตรวจสอบความเข้มข้นและปรับให้ได้ตามเกณฑ์ 10%
-
3. ผิวชิ้นงานเกิดสนิม (Flash Rust)
สาเหตุ:
- ล้างน้ำไม่ดี: มีสารเคมีจากขั้นตอนลอกหลงเหลืออยู่บนผิว
- สัมผัสอากาศนานเกินไปก่อนเข้าสู่การชุบใหม่
วิธีแก้ไข:
- ล้างน้ำให้ทั่วถึงและรวดเร็วในทุกขั้นตอน
- นำชิ้นงานลงสู่กระบวนการชุบใหม่ทันทีหลังจากการล้าง
-
4. การชุบทองแดงหรือนิกเกิลใหม่ไม่ติด
สาเหตุ:
- การลอกไม่สมบูรณ์: ยังมีชั้นนิกเกิลเก่าหลงเหลือ
- การเตรียมผิวไม่ดี: ขั้นตอนกลิ้ง S-2000 หรือจุ่มกรดอ่อนไม่ทั่วถึง
วิธีแก้ไข:
- ตรวจสอบให้แน่ใจว่านิกเกิลเก่าลอกออกหมดก่อนขั้นตอนถัดไป
- กลิ้งและจุ่มกรดอ่อนให้ทั่วถึงเพื่อเตรียมผิว
-
5. ปัญหาด้านความปลอดภัย (EHS)
สาเหตุ:
- การจัดการไม่ถูกต้อง: ไม่สวม PPE, จัดเก็บสารเคมีผิด, ระบายอากาศไม่ดี
- การปนเปื้อนกรดในบ่อไซยาไนด์ ทำให้เกิดก๊าซพิษ HCN
วิธีแก้ไข:
- ปฏิบัติตามกฎ EHS อย่างเคร่งครัด: สวม PPE, แยกเก็บกรดออกจากไซยาไนด์, ทำงานในพื้นที่ระบายอากาศดี
- ตรวจสอบขั้นตอนและบุคลากรอย่างสม่ำเสมอ